Goed met geld omgaan
is zoeken naar balans
Goed omgaan met geld is simpel, zou je zeggen. Zorg ervoor dat er niet meer uitgaat dan er in komt, en dan zit je wel goed. Toch is dat in de praktijk lang niet altijd zo makkelijk. Het Nibud, een onafhankelijk instituut, geeft voorlichting over geldzaken.
“In de basis klopt het wel”, beaamt Karin Radstaak van het Nibud. “Als je niet meer uitgeeft dan dat je binnenkrijgt, gaat het wel goed.” Maar er is geen one size fits all aanpak. “Je financiële huishouding fluctueert met de life-events die je meemaakt. Leuke, en minder leuke. Trouwen, kinderen krijgen, gaan werken of juist met pensioen gaan, ze brengen allemaal weer nieuwe vragen, met zich mee.” Dat geldt ook voor het grote 'life-event' waar we nu in zitten: de coronacrisis. Die heeft financiële gevolgen voor heel veel mensen. Sommigen belanden, buiten hun schuld, in serieuze problemen.” Goed omgaan met geld heeft volgens Radstaak dan ook heel veel te maken met het zoeken naar balans: “Je moet eigenlijk steeds anticiperen op de veranderende situatie.”
Overzicht
Maar waar begin je? “De basis van je financiële huishouding is overzicht en duidelijkheid”, benadrukt Radstaak. “Het is enorm belangrijk dat je weet wat er binnenkomt en wat er uitgegeven wordt, en vooral, waaráán geld uitgegeven wordt.” Dat is lang niet altijd even duidelijk voor iedereen, weet zij uit ervaring: “Op het moment dat mensen hun uitgaven onder de loep nemen zijn ze vaak verrast.” Zo zijn heel veel zaken tegenwoordig in een abonnementsvorm gegoten, zowel vaste lasten als andere uitgaven zoals telefoon, internet, en zelfs een auto- of fietsabonnement. Een ander aandachtspunt zijn de uitgaven die, haast ongemerkt, 'weglekken'; die kop koffie op het station, het patatje uit de snackbar. Uitgaven die vaak aan een gewoonte gekoppeld zitten en waar je niet altijd bij stilstaat. Maar ze lopen soms ongemerkt wel op.
Wat zijn 'normale' uitgaven en wat niet? Uiteraard is dat persoonlijk, maar toch valt er wel iets over te zeggen. “We doen uitgebreid onderzoek naar de geldzaken huishoudens in Nederland”, legt Radstaak uit. “Op basis van de uitkomsten kunnen we vergelijkingsmateriaal bieden. Wat geeft een Nederlands huishouden, qua samenstelling en inkomsten vergelijkbaar met het jouwe, uit aan energie, eten, kleding, uitgaan en dergelijke? Daar kun je je eigen bestedingspatroon tegenaan houden.”
Advies
Uiteraard biedt al die kennis genoeg mogelijkheden om advies te geven. Bij het Nibud kun je dan ook terecht met al je vragen over omgaan met geld. Niet alleen als je een probleem hebt, maar juist ook als je problemen wilt voorkomen, of gewoon, als je er bewust en verantwoordelijk mee wilt omgaan. Of het nu om pensioen of vermogen gaat, over huishoudelijke uitgaven, sparen of lenen, of als je wilt weten wat zo'n al eerder genoemd 'life-event' voor jou en je financiën kan betekenen. Wat gebeurt er als je gaat werken? Trouwen? Wat als je partner overlijdt? Het Nibud beschikt over een schat aan informatie en helpt je ook praktisch verder: "We hebben bijvoorbeeld veel verschillende tools ontwikkeld”, aldus Radstaak. Zo vindt je op de website uiteenlopende tools waarmee je kunt zien of je recht hebt op toeslagen en gemeentelijke tegemoetkomingen, wat het financieel betekent als je meer of minder gaat werken, of je risico loopt als je geld wilt lenen, hoeveel spaargeld je nodig hebt en nog veel meer, zoals sheets om je financiën op een rij te zetten. Daarnaast zijn er ook geldplannen voor bijvoorbeeld zzp'ers die hen verder helpen met hun geldzaken. Ook budgetadvies per e-mail is mogelijk. "Zo proberen we mensen te helpen die benodigde duidelijkheid te krijgen.”
"Je uitgaven lopen soms ongemerkt op"
Praten over geldzaken
En als er iets gebeurt wat je niet hebt kunnen voorzien, zoals corona? "In dat geval is het belangrijk dat je het niet in je eentje probeert op te lossen. Praat over geldzaken, zoek hulp als dat nodig is. Veel mensen doen dat pas als het al (bijna) te laat is.” Financiën zijn best ingewikkeld en je hebt tijd en kennis nodig om je weg er in te vinden. Maar het loont vaak de moeite. Het geeft inzicht, rust en soms misschien net dat zetje in de rug dat je op een bepaald moment nodig hebt!