Wie wat bewaart........... ............. die weet wat!
De buitenplaatsen van Voorne
Een goed voorbeeld van een verloren verleden zijn de buitenplaatsen van Voorne. Zoals aan de Vecht de buitenhuizen van rijke Amsterdammers verrezen, zo werden in Oostvoorne en Rockanje buitenhuizen gebouwd door voornamelijk rijke kooplieden en bestuurders uit Brielle. Nu moeten we de vergelijking met Amsterdam uiteraard direct loslaten want naast te kasteeltjes die aan de Vecht werden gebouwd vielen de buitens op Voorne absoluut in het niet. In een aantal gevallen bleef het 'buiten' zelfs beperkt tot enkele kamers in een boerderij die verder verhuurd werd. Voorbeeld daarvan is de boerderij "De Heereplaats" op Rozenburg, destijds in eigendom van Alderwereld, de ambachtsheer van Rozenburg, die in Delft woonde maar graag op het eiland kwam (al of niet op weg naar familie in Brielle) maar daar niet een heel huis voor wilde onderhouden. Alle buitenplaatsen met mooie namen als "Kranenhout", "Mildenburg" en "Bethelem", zijn in de 19e eeuw verdwenen. In het archief berusten echter sporadisch nog beschrijvingen, zoals uit 1761 van het huis Stuyvesande (in 1798 afgebroken) in het Notarieel archief. De eigenaar Gallas was failliet en zijn bezit werd nauwkeurig beschreven. In de opsomming lezen we van een vierkant herenhuis in een park met beelden en banken. De kamers zijn met groen, rood of geel papier of borduursel behangen, de eetzaal zelfs met goudleer. Er is een zitkamer, een kinderkamer, een grote en een kleine eetzaal, een grote zolder en diverse bovenkamers. Naast de vertrekken voor de familie was er een koetsierskamer, een kamer voor de knecht en één voor de meid, elk met bedsteden. Dit was het tweede huis, dat alleen in de zomermaanden bewoond werd. Vandaar dat in het hele huis slechts één ijzeren kachel aanwezig was. Maar er stonden wel 200 flessen wijn in de kelder. (aa.vander houwen@streekarchiefvp.nl)