Vermaat’s autobedrijf 149 jaar

Hellevoetsluis - Als Vermaat’s autobedrijf niet in 2005 zou zijn gestopt, dan zou het familiebedrijf deze maand 149 jaar bestaan! We blikken terug op een bedrijf dat lange tijd beeld- en economie bepalend is geweest in Hellevoetsluis.

Willem Vermaat Isaäczoon, overgrootvader van Dick Vermaat die als laatste leiding gaf aan het familiebedrijf, vestigde zich in 1872 aan de Rijksstraatweg in Nieuw-Helvoet. Hij runde een boerenbedrijf en startte toen een zogenaamde voermanszaak. Uiteindelijk groeide het bedrijf uit tot het grootste en oudste particuliere personenvervoerbedrijf van Nederland. In totaal hebben vier generaties Vermaat het bedrijf geleid.

Sleperij
Willem ging alle mogelijke vrachten vervoeren. Uit de overlevering weten we dat hij ook rouwen en trouwen erbij ging doen. Dus als er een begrafenis of een trouwerij was, verzorgde Vermaat het personenvervoer. Maar er was in die beginjaren nog een belangrijke bron van inkomsten: het slepen of jagen van zeilschepen door het Kanaal. Dat gebeurde met een span paarden, van Hellevoetsluis naar Nieuwesluis, of omgekeerd.

De sleperij en stalhouderij ontwikkelden zich goed. Het bedrijf deed van alles op het gebied van transport. Op een gegeven moment gaat Vermaat ook verhuizingen doen. Het was de tijd dat de marine nog in Hellevoetsluis was, dus er moest regelmatig een verhuizing naar Den Helder worden uitgevoerd. Verhuizen met een paardenspan, soms duurde dat een hele week!

Rijbewijs werd toegestuurd
In 1922 verandert de naam van Stalhouderij I. Vermaat in Vermaat’s Autobedrijf. Vermaat gaat dan het onderhoud aan zijn wagens – eerst uitbesteed aan een kleine machinefabriek in Nieuwenhoorn – zelf uitvoeren. Hij wordt eerst dealer van Citroën, later ook van Opel en de motormerken Indian en Gillet en hij is één van de medeoprichters van de BOVAG. Wist u, dat je tot september 1927 op aanvraag gewoon een rijbewijs kreeg toegestuurd? Pas na die datum moest je een praktijkexamen doen!

In 1923 startte Vermaat een autobusdienst. Zijn Ford autobus – met ruimte voor twaalf tot veertien personen – reed van Hellevoetsluis naar Brielle, Oostvoorne en Rockanje. Vermaat reed ook met de bus van Den Briel naar Rozenburg, via het pontje, en via het volgende pontje weer van Rozenburg naar Maassluis. En een dienst op Spijkenisse. Het eiland werd ontsloten en daar werd niemand slechter van.

Reizen
Terwijl Willems’ zoon Izaäk zich bezighoudt met busreizen bedenkt zijn oudste zoon Willem dat het tijd is voor een reisbureau. Begin jaren ’30 begint hij in Rotterdam reisbureau Rijnland Express. Eerst organiseerde hij Rijnreisjes, later kwamen daar reizen naar Parijs en de Vogezen bij en verandere de naam van het reisbureau in Europa Express. In de oorlogsjaren gaat vrijwel alles verloren en na de oorlog start Vermaat opnieuw met enkele autobussen die verstopt zijn geweest voor de Duitsers.

Vermaat besluit zich uiteindelijk te specialiseren in autobusvervoer en stoot de andere bedrijven af. Er wordt een nieuw bedrijvencomplex gebouwd, het uiteindelijke complex dat nu stap voor stap wordt afgebroken voor de woningbouw aan de Amnesty Internationallaan.

Pendeldiensten
Begin jaren ’50 gaan de buitenlandse reizen naar België en Frankrijk, later van de Noordkaap tot aan Zuid-Spanje. Daarna begint het bedrijf met pendelreizen. De ene groep wordt weggebracht naar bijvoorbeeld Zwitserland en de aldaar verblijvende groep wordt mee teruggenomen. Na Zwitserland volgen ander landen. Daarnaast komen de inkomende reizigers op, de Amerikanen bijvoorbeeld. Ook de Engelsen, zij komen bijvoorbeeld speciaal voor de bollenvelden.

Vanaf 1955 ontstaat er nog meer groei van het bedrijf met het verkrijgen van het dealerschap voor Mercedes-Benz personenauto’s en vrachtwagens.

Honderddertig jaar na de oprichting was Vermaat groot in auto’s, reizen en busvervoer. Vermaat had meer dan honderd bussen rijden, de op één na grootste personenvervoerder van het land. Op een gegeven moment nam de RTM de lijnbusactiviteiten van Vermaat over. RTM werd ZWN, dat later Connexxion werd.

Kaartjes knippen
De vierde generatie, Dirk Izaäk Vermaat – Dick - kwam in 1963 bij het bedrijf werken als medewerker technische dienst. Dick is van 1940 en heeft dus meer dan de helft van de 149-jarige geschiedenis meegemaakt. Dick begon in zijn schoolvakanties al met helpen repareren in de motorendivisie en knipte later kaartjes op de lijndienstbus. Toen de vliegvakantie in opkomst kwam, startte hij Europa Expres Vliegreizen en daarmee was hij samen met Arke één van de eerste vliegreisorganisaties. Er was weinig verloop onder het personeel, veel mensen komen vanuit de regio en hiermee is Vermaat één van de grote werkgevers op het eiland Voorne-Putten. Uiteindelijk gaat Europa Express samen met De Jong Intratours bv en enkele jaren later gaat Vermaat rijden voor de Nieuw-Zeelandse kampeerreisorganisatie Contiki.

Als dit bedrijf later reizen gaat organiseren in Amerika ontstaat Vermaat Inc in Los Angeles. Dit bedrijf slokt te veel tijd op van Dick en daarom wordt deze vestiging in 1987 weer verkocht en gaat de blik weer op de Europese markt. In 1993 is er even een dip, lijden de verschillende bedrijfsonderdelen verlies en wordt er ingekrompen. Daarna gaat het al snel weer voorspoedig.

Als zijn pensioen nadert, zijn er geen opvolgers voor Dick. Dan besluit hij het bedrijf in onderdelen te laten overnemen, zodat zo veel als mogelijk personeel kan blijven werken. In 2005 gaat Dick met pensioen en houdt het bedrijf op te bestaan, na 133 jaar.

Tekst gaat verder onder de foto.

Voldoening
Nu de loodsen aan de Amnesty Internationallaan ten dele zijn afgebroken voor de nieuwbouw die op het terrein gaat plaatsvinden, vragen we Dick Vermaat hoe hij terugkijkt op alle jaren dat hij werkzaam is geweest in het bedrijf. “Daar kan ik kort over zijn, ik kijk er met voldoening op terug. Je kunt zo’n bedrijf natuurlijk niet alleen opbouwen en ik ben dan ook blij te kunnen zeggen dat ik de hulp heb gehad van zo veel goede medewerkers. Alleen kun je zo iets niet.”

Op de vraag wat Dick Vermaat er van vindt dat de loodsen nu worden afgebroken, reageert hij met een korte zucht. “Het is best pijnlijk om dat te zien. Het doet je heel veel om te zien dat hetgeen je familie in al die jaren heeft opgebouwd nu wordt afgebroken. Maar je kunt zulke ontwikkelingen natuurlijk niet tegenhouden, want het leven gaat door. En als ik dan straks die mooie nieuwe gebouwen zie staan, dan ben ik daar ook weer best trots op, dat dit wordt gerealiseerd op die centrale plek in Hellevoetsluis waar ons bedrijf heeft gestaan.”

Dick Vermaat is blij dat hij op zijn leeftijd al deze ontwikkelingen nog in goede gezondheid mag meemaken. “Ik ben altijd 24/7 paraat geweest, nu doe ik het rustiger aan. Maar je moet natuurlijk niet gaan stilzitten, dat is niet goed voor een mens!”.

Kijk voor meer nieuws uit Hellevoetsluis op groothellevoet.nl